Norveç, Afgan Talibanı’nın kadınların örtünmesini talep eden fermanını sertçe eleştirdi

KOPENHAG, Danimarka —Norveç, kadınların toplum içinde tepeden tırnağa örtünmesini talep eden son Afgan Talibanı fermanını sert bir dille eleştirdi ve Afganistan’ın yeni yöneticilerinin “ülkeyi insani, ekonomik ve insan hakları felaketine doğru yönlendirdiği” konusunda uyardı.

Cumartesi günü açıklanan Taliban kararnamesi, tüm Afgan kadınlarına kamusal alanda her şeyi kapsayan giysiler, geleneksel burka giymelerini emretti ve itaatsizlik durumunda erkek akrabalarını cezalandırmakla tehdit etti. Kadınlara yönelik benzer kısıtlamaları ve Taliban tarafından 1996-2001 yıllarında Afganistan’ın önceki yönetimi sırasında dayatılan diğer katı önlemleri çağrıştırdı.

Bu yılın başlarında, Taliban okulları altıncı sınıfın üzerindeki kızlara yeniden açmaya, daha önceki bir sözden caymaya ve katı tabanlarını yatıştırmaya karar verdi. Bu karar, uluslararası kınamalara yol açtı ve geçen Ağustos ayında Afganistan’da iktidarı ele geçiren Taliban’ın, ülkenin kötüleşen bir insani krize saplandığı bir zamanda potansiyel uluslararası bağışçılardan tanınma çabalarını kesintiye uğrattı.

Norveç dışişleri bakan yardımcısı Henrik Thune Pazar günü yaptığı açıklamada, “Afganistan’daki kadınların toplum içinde yüzlerini kapatmaları, araba sürememeleri ve sadece gerektiğinde evden çıkmaları gerektiği konusunda uyaran duyurudan öfkeliyim” dedi.

Thune, fermanın “tamamen kabul edilemez” olduğunu söyledi ve Taliban’ın iktidarda olmasına rağmen “hala izole ve temsili olmayan bir hükümet olduklarını” vurguladı.

“Taliban’ın politikaları, ekonomik krizi ve kapsayıcı bir hükümet ihtiyacını ele almak yerine kadınları ve kızları ezmeye devam ediyor” dedi.

Norveç, Ocak ayında Taliban, Batılı diplomatlar ve diğer delegeler arasında Norveç’in başkenti Oslo’nun yukarısındaki karla kaplı dağlarda kapalı kapılar ardında düzenlenen üç günlük görüşmelere ev sahipliği yaptı.

Taliban’ın devralmasından bu yana Avrupa’da bir ilk olan görüşmeler, Afganistan’a insani yardım ve insan haklarına odaklandı. Taliban tarafından atanan dışişleri bakanı Amir Khan Muttaki, tartışmaların “çok iyi gittiğini” söyledi. Görüşmelerde ayrıca Taliban ile Afgan sivil toplumu üyeleri arasındaki tartışmalar da yer aldı.

Thune, “Taliban’ın bizimkinden uzak değerlere sahip olsa bile” diyaloğu sürdürmenin gerekli olduğunu söyledi ve diyalog olmadan, “iktidardakileri etkileme fırsatımız da yok” diye ekledi.

Taliban’ı “bir kez daha Afgan kadın ve kızlarına verdikleri sözleri tutmaya” çağırdı.