Kanada’ya gelmek isteyen Afganlar, Arnavutluk’ta uçakta ya da hükümetimizden gelecek bir e-postayı bekleyerek hüzünlü ve korkulu günler geçiriyorlar.

SHENGJIN, ARNAVUTLUK—Her iki haftada bir, Hilai Barakzai’nin komşularından daha fazlası toparlanıp dünyanın dört bir yanındaki yeni evlerine giderken, o beklerken, e-postasını izliyor ve sıranın ne zaman geleceğini merak ediyor.

Barakzai, Ağustos 2021’de Taliban Afganistan’ı ele geçirdiğinde Kabil’den çıkan son umutsuz uçuşlardan birine bindi. Pakistan’a, ardından Ukrayna’ya uçtu ve burada altı gün kaldı ve daha sonra kardeşinin de ona katıldığı Arnavutluk’a indi.

Neredeyse dokuz ay sonra, Arnavutluk’tan ayrılıp hayatlarına devam edebilmek için Kanada’nın mülteci evraklarını işleme koymasını bekliyorlar.

“Bu çok yorucu. Bizi çıldırttı,” dedi Barakzai. “Burada olduğumuz her gün, aynı gün, her şey aynı.”

Arnavutluk hükümeti binlerce Afgan mülteciyi kabul etti ve onları Arnavutluk’un kuzeyindeki Shengjin’deki Rafaelo tatil kompleksi de dahil olmak üzere ülkenin Akdeniz kıyısındaki otellere yerleştirdi. Kanada, ABD ve başka yerlere taşınmadan önce geçici bir durak olması gerekiyordu. Ancak neredeyse dokuz ay sonra, Arnavutluk’un misafirperverliğine müteşekkir olsa da, hala sıkışıp kalanlar ne zaman ayrılacaklarını merak ediyor.

Barakzai, Arnavutluk’un turizm sezonunun zirvesinde Shengjin’e, güneşlenenlerle dolu plajlara ve restoran teraslarından gelen müzik eşliğinde geldi.

Tatil kasabasında sessiz, gri bir kışın ardından, işçiler yaza hazırlanırken boş otellere yeni boya ve yeni boya uygularken, çekiç ve elektrikli el aletlerinin sesi başka bir sezonun geçtiğini gösteriyor.

Kanada geçen yıl en az 40.000 Afgan mülteci getirme sözü verdi; üçte birinin hemen altında vardı. Arnavutluk’taki sığınmacılar Star’a, bazılarının Kanada’nın başvuru sürecini karmaşık bulduğunu, ancak birçoğunun biyometrik ve tıbbi kayıtların sunulması da dahil olmak üzere evrak işlerini aylar önce tamamladığını ve hala işleme koyulmasını beklediğini söyledi.

Diğerleri, sığınmacıların Kanada’ya seyahatlerini organize etmek için federal hükümetle birlikte çalışan Uluslararası Göç Örgütü’nün kendilerine başvurularının tamamlandığını ve seyahat etmeleri için onay verildiğini, ancak Kanada’nın hala uçuşlarını planlamadığını söyledi.

Bir IOM temsilcisi 8 Nisan’da WhatsApp mesajında ​​Barakzai’ye Kanada’nın kendisini ve erkek kardeşini seyahat için onayladığını, ancak örgütün hala Kanada’nın seyahat tarihlerini onaylamasını beklediğini söyledi.

Barakzai ayrıca Star’a 11 Ocak’ta aldığı Kanada Göçmenlik, Mülteciler ve Vatandaşlık (IRCC) formunun bir kopyasını da verdi. Kanada’ya seyahat etmeden önceki son adımlar.

Başbakan Justin Trudeau, Nisan ayında “insanları Afganistan’dan Kanada’ya getirme konusunda tam olarak yardımcı olmayan” Afganistan ve Taliban rejimindeki kaotik duruma yeniden yerleşimin yavaş ilerlemesini suçladı.

Kanada’ya gelmesi onaylanan ancak altı aydan fazla bir süredir Arnavutluk’ta ailesinin başvurularının sonuçlanmasını bekleyen bir çocuk cerrahı, Trudeau’nun yorumlarını okuduğunu hatırlıyor: “Cidden öyle miydim?” dedi. (Afganistan’daki ailesinin güvenliğiyle ilgili endişeleri nedeniyle Star’dan adını yayınlamamasını istedi.)

Ekim 2021’de kız kardeşi ve ebeveynleri ile Arnavutluk’a kaçtı ve Kasım ayında Kanada’ya iltica başvurusunda bulundu. Kız kardeşinin ve kız kardeşinin başvuruları hızla onaylandı ve 10 Şubat’ta IOM, ayrılmaya hazır olduklarını söylemek için onu aradı – ancak ebeveynlerinin başvuruları hâlâ inceleniyor ve onları geride bırakırsa sağlıkları için endişeleneceğini söyledi.

Arnavutluk’a ayak basan Afganların çoğu, birlikte çalıştıkları veya bir şekilde bağlantıları olduğu yabancı STK’lar tarafından tahliye edildi. Birçoğunun ayrıca Kanada ve ABD’de bağlantıları var, iki veya daha fazla dil konuşuyor ve çöküş olduğunda ülke dışına çıkmak için gerekli evrakları vardı. Cerrah, nispeten şanslı olduklarını söyledi.

“Büyükelçiliğe erişimim var. bilgileri verdim. Her şey benim tarafımda yapılıyor” dedi cerrah. “Peki, büyükelçiliğin, kaynakların, hiçbir şeyin olmadığı Afganistan’da olan biri nasıl olur da kaç yıl sonra dışarı çıkacak?”

Beklerken, Kanada’ya vardığında yeniden cerrah olmaya hak kazanmak için çalışmaya çalışıyor ama odaklanamıyor: “Her iki üç dakikada bir e-postayı yeniliyorum – belki de gözden kaçırmışımdır.”

Bunun yerine zamanının çoğunu uyuyarak ve film izleyerek geçiriyor: “Bence bu depresyonun ilk adımları.”

Arnavutluk’un Golem kentinde bir otelde bekleyen ve isminin açıklanmasını istemeyen başka bir aile, 14 Mart’ta IOM’den Star’a vakalarının tamamlandığını ve seyahat etmeye hazır olduklarını söyleyen bir mesaj gösterdi.

İki ay sonra, Hamilton’daki aileye katılmayı planladıkları Toronto’ya uçuş için hala bekliyorlar.

Başvuru sürecinin kendisi hızlıydı. Aile Ocak 2022’de sığınma başvurusunda bulundu ve iki aydan biraz fazla bir süre içinde bir karar aldı. Ancak uçağa binmenin neden şimdi neredeyse aynı miktarda zaman aldığını anlamıyorlar.

Aile, Ramazan Bayramı tatili için gelen misafirleri, otel odasını ev yapımı hamur işleri, meyve ve çaydan oluşan tabaklarla karşılarken – gelecek yıl yeni bir evde yapmayı umdukları şey hakkında konuştular.

IRCC ve Göçmenlik Bakanı Sean Fraser sözcüsü yorum taleplerine yanıt vermedi.

Toronto merkezli göçmenlik ve mülteci avukatı Warda Shazadi Meighen, Afganların Kanada’ya gelme yollarının basitleştirilmesi ve hükümetin başvuruları işleme koymak için daha fazla kaynak ayırması gerektiğini söyledi.

“Memurlar kesinlikle ellerinden gelen her şeyi yapıyor olsalar bile – ve birkaçıyla konuşuyorum ve günün her saatinde çok, çok, çok sıkı çalışıyorlar – bu tasarımın bir işlevi. Tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini düşündüğüm programı bu şekilde tasarladık” dedi.

Şu anda iki grup Afgan sığınma başvurusunda bulunabiliyor: Afganistan’da doğrudan Kanada hükümetiyle çalışan kişiler ve aileleri ve savunmasız Afganlar – kadın liderler, insan hakları savunucuları ve gazeteciler, dini ve etnik azınlıklar ve LGBTQ+ kişiler.

Çoğunun BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından sevk edilmesi veya mültecilere sponsor olabilecek ve onları kabul edecek bir Kanadalı kuruluş bulması gerekiyor.

Onlar organizasyonlar bunalmış — Shazadi Meighen’in yakın zamanda konuştuğu bir grup, 25 yer için 10.000’den fazla talep aldı.

Mülteci savunucuları ve Afganları Kanada’ya getirmek için çalışan kuruluşlar, geçen yıl federal hükümetten sığınmacıların BMMYK’ya kaydolmalarını zorunlu kılmayı bırakmasını istedi – bu genellikle bürokratik bir adımdır gecikmelerle dolu.

“Avukatları olan kişiler için bile bu labirentte gezinmek inanılmaz derecede zor. Ve dil engeli olan ve travma geçirmiş üçüncü bir ülkede mahsur kalanlar için bir mucize istiyoruz” dedi.

Yaklaşık 25.000 Ukraynalı, Rus işgalinden kaçan mültecilerin Kanada’da üç yıl kalmalarına izin veren bir vize başvurusunda bulunmalarını sağlayan hızlandırılmış bir seyahat programı aracılığıyla Kanada’ya geldi.

“İnsanlardan savaştan veya bir hükümetin çöküşünden kaçarken tüm bu çemberlerden geçmelerini istemenin mantıklı olmadığını anladık” dedi. “Afganistan bağlamında böyle bir şey kullanabiliriz. Bunu yapabilmek için ihtiyacımız olan şey siyasi iradedir.”

Barakzai beklerken, ebeveynleri ve kız kardeşleri için Afganistan’dan bir çıkış yolu bulmak ve süresi dolmak üzere olan bir çalışma izniyle Hindistan’da yaşayan erkek kardeşi için kalıcı bir ev bulmak için mücadele ediyor.

Anne ve babasının Kanadalı bir mülteci başvurusu yapmasına yardım etti ve bir dava numarası aldılar, ancak Kanada artık ülke içinden başvuruları işlemediği için sıkışıp kaldılar. Mülteci savunucuları geçen yıl federal hükümetten bu kuralı değiştirmesini istedi.

Barakzai duraksayarak, “Onlara ne olacağını bilmiyorum,” dedi. Geçtiğimiz dokuz ay boyunca, oteldeki insanlar için yüzlerce sığınma başvurusunu koordine etti ve davaları işlenirken herkesi güncel tuttu – ve birçoğu sonunda ayrıldı.

Yorucu, bitmeyen bir sorumluluk, ancak şimdi hafiflemeye başlıyor – ama kendi iyi haberlerini beklerken başkalarının yeni evlerine taşınmasını izlerken bu karışık duygularla geliyor.

“Bu dokuz ayda kendimi kaybettim” dedi. “Gerçekten ne istediğimi bilmiyorum, içimdeki kişi – hislerim, hedeflerim – artık bunun ne olduğunu bilmiyorum. Düşündüğüm tek şey: ailem, sorumluluklarım, yaşamak için ne yapmalıyım, hayatta kalabilmek için.

“Tamamen farklı bir insan oldum” dedi. “Buradaki insanlar, ailem, arkadaşlarım, buradaki tüm insanlar, burada sadece 500 kişiye yardım eden çok güçlü bir kız görüyorlar… ama öyle değil.”

“Belki bir gün kendimi bulabilirim, ama zaman alacak. Emin değilim,” dedi.

Ailesi için şu anda tek seçenek, binlerce Afgan’ın kaçtığı Pakistan’a tehlikeli yolculuğu riske atmak. Ancak ailesini maddi olarak destekliyordu ve sığınmacıların çalışamadığı Arnavutluk’ta aylarca bekledikten sonra onları dışarı çıkarmayı göze alamazdı.

Bu, Arnavutluk’taki birçok kişinin ortak sorunu. Gazeteciler, aktivistler veya kadın yargıçlar ve milletvekilleri arasında yer aldı. ilk gelen — çalışmaları onları Taliban için hedef haline getirdiği için uçuşlar için öncelik verildi. Ancak birçoğu da ailelerini geride bırakmak zorunda kaldı.

Star’ın isimlerini veya eski mesleklerini yayınlamaması şartıyla konuşan 11 kişilik bir gruptaki birkaç kadın, ayrılma kararının hayatlarını kurtardığını, ancak şimdi geride kalanları daha da büyük bir riske atmasından korktuklarını söyledi.

Bir kadın Arnavutluk’a sekiz ay önce geldiğini, bunun kısa bir mola olacağını ve kısa süre sonra ailesini Kanada’ya getirebileceğini umduğunu söyledi.

Taliban’ın isminin arananlar listesinde olduğunu ve ayrıldığını bildiğini söyledi. Her gün ailesine saldıracaklarından korkuyor. Yakın zamanda panik atak nedeniyle hastaneye kaldırıldığını söyledi.

Gruptaki başka bir kadın, “Afganistan’daki ailemiz için bir şeyler yapabileceğimizi düşündük ama geleceğimiz net değil” dedi.

Arnavutluk’ta hayat rahat ve ülkenin desteğine müteşekkir olduğunu, ancak düşüncelerinin eve döndüğünü söyledi: “Güvendeyiz – ama zihinsel olarak güvende değiliz. Kafesteyiz.”

PAYLAŞ: